Obligaties zijn schuldbewijzen voor leningen die verhandeld kunnen worden. Obligaties worden meestal uitgegeven door overheden, maar kunnen ook door bedrijven worden verstrekt. Als je een obligatie koopt, leen je dus geld uit. In tegenstelling tot een normale lening, zijn obligaties verhandelbaar op de beurs.
Inhoudsopgave
Obligaties uitgelegd
Als een overheid of bedrijf geld nodig heeft, kan het obligaties uitgeven. Elke obligatie vertegenwoordigt een bedrag dat aan het einde van de looptijd meestal in één keer afgelost wordt. In de tussentijd ontvangt de eigenaar van de obligatie rente. Die rente wordt ook wel coupon genoemd.
Het zou kunnen dat de uitgever van de obligatie failliet gaat voordat de lening is afgelost. De eigenaar van de obligatie heeft dan dezelfde rechten als alle andere schuldeisers. Behalve bij een zogenaamde ‘achtergestelde obligatie’. De obligatiehouder staat dan helemaal achteraan in de rij en ziet waarschijnlijk niets terug van zijn geld. Daar staat vaak een iets hogere rente tegenover.
Verhandelbaar schuldbewijs
Een obligatie verschilt op één belangrijk punt van een normale lening: obligaties zijn verhandelbaar. Dat betekent dat een obligatiehouder zijn obligatie kan verkopen op de beurs. Het recht op de rente en aflossing van de obligatie wisselen dan van eigenaar.
De waarde van een obligatie kan stijgen en dalen. Dat klinkt waarschijnlijk gek. De rente en uiteindelijke aflossing van een obligatie staan vooraf namelijk vast. Toch zijn er verschillende oorzaken voor een stijgende of dalende koers van een obligatie.
Wat zijn obligaties waard?
De waarde van een obligaties verandert door verschillende externe oorzaken. Dit zijn de belangrijkste factoren die invloed hebben op de waarde van een obligatie:
- Een dalende of stijgende marktrente maakt een obligatie aantrekkelijker of minder aantrekkelijk. Een obligatie keert namelijk een vaste rente uit. Als de marktrente daalt, keert een obligatie verhoudingsgewijs dus meer rente uit. Dat maakt de obligatie aantrekkelijker.
- Als het onzeker is of de obligatie afgelost kan worden, daalt de waarde van de obligatie. Het is namelijk onwaarschijnlijk dat de obligatiehouder de aflossing ontvangt, als een bedrijf of overheid de obligaties niet kan aflossen. Dit wordt het kredietrisico genoemd.
- Een wisselende valutakoers kan de waarde van een obligatie doen stijgen of dalen. Je koopt een obligatie in de valuta van het land waar hij wordt uitgegeven. De rente en aflossing ontvang je in diezelfde valuta. Als dat niet jouw eigen valuta is, zorgt een gewijzigde valutakoers voor een ander rendement.
Couponrente
Net als bij een normale lening, ontvangt een obligatiehouder rente. Dat wordt ook wel couponrente genoemd. De hoogte van die rente hangt samen met het risico van de obligatie. De kans bestaat namelijk dat het bedrijf of overheid de obligatie aan het einde van de looptijd niet kan aflossen.
Het risico van obligaties wordt vastgestelde door ratingbureaus. Zij beoordelen de kredietwaardigheid van de bedrijven en overheden die obligaties uitgeven. Hoe hoger de kredietwaardigheid van een obligatie, hoe lager het risico. Bij een hoge kredietwaardigheid is de kans namelijk groot dat de obligatie wordt afgelost.
Obligaties die volgens ratingbureau’s een laag risico hebben, leveren doorgaans een lagere couponrente op. Het omgekeerde geldt ook: risicovolle obligaties keren over het algemeen een hogere rente uit.
Hoe werkt de handel in obligaties?
Ga je beleggen in obligaties, dan is het goed om te weten hoe de koers van een obligatie tot stand komt. Verschillende factoren bepalen de waarde van een obligatie. Die factoren hebben we zojuist uitgelegd.
De belangrijkste factor die de waarde van een obligatie bepaalt, is de gemiddelde rentestand. Meestal stijgt de koers van bestaande obligaties als de marktrente daalt. De rente van een obligatie staat namelijk vast.
Wil je handelen in obligaties? Dan is het belangrijk dat je op de hoogte bent van de risico’s die bij de verschillende soorten obligaties. We raden je aan om daarvoor ons speciale artikel beleggen obligaties door te nemen.